خبرگزاری میراث آریا: براساس آمارهای رسمی بیش از 2 میلیون خانوار در ایران از طریق تولید و فروش صنایعدستی ارتزاق میکنند که باز بر اساس همان آمار رسمی 75 درصد آنها را بانوان تشکیل میدهد. برخی از این بانوان سرپرست خانوار هستند و توانستهاند با ایجاد کارگاه تولید و یا محلی برای فروش و عرضه صنایعدستی به اقتصاد خانواده خود کمک کنند.
در همین حال همه میدانیم که ایران سرشار از هنرهای دستی متنوع است. کشور عزیزمان در تنوع محصولات صنایعدستی رتبه سوم دنیا را دارد و در این میان اگر دقیقتر بررسی کنیم، میبینیم بعضی شهرها در یک هنر خاص، شهرت ویژهتری دارند. شهرها و روستاهایی که بهعنوان صنایعدستیشان معرفی میشوند این ویژگی را دارند. یعنی به نام آن هنری که مخصوصشان است به ثبت میرسند.
شاید برای شما جالب باشد که بدانید در حال حاضر 67 شهر و روستای ملی صنایعدستی در ایران داریم که هر کدام از آنها در منطقه خود توانسته است به اقتصاد و اشتغال کمک کنند. این در حالی است که شخص رئیس جمهوری و نیز وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی به این حوزه توجه ویژهای دارند و برنامههای بسیار خوبی برای این حوزه تدارک دیده شده که به زودی شاهد نتایج خوب این برنامهریزیها خواهیم بود.
نتایج ثبت ملی شهرها و روستاهای صنایعدستی
در این میان اما سوالی که پیش میآید این است که آثار و نتایج ثبت ملی شهرها و روستاهای صنایعدستی چیست؟ و بعد از ثبت آنها چه اتفاقی خواهد افتاد؟
ویدا توحدی مدیرکل دفتر آموزش و ترویج صنایعدستی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در پاسخ به این سوال میگوید: اولین نتیجه مثبتی که ثبت ملی یک شهر یا روستا در حوزه صنایعدستی دارد این است که ثبت ملی مقدمه و پیشنیاز ثبت جهانی است. همه میدانیم که ثبت جهانی یک شهر یا روستا کمک بسیار زیادی به اشتغال و درآمدزایی هنرمندان آن منطقه دارد کما این که در روستای کلپورگان سیستان و بلوچستان بعد از ثبت جهانی شاهد رونق اقتصادی منطقه هستیم به گونهای که این ثبت جهانی به توسعه منطقه نیز کمک کرده و از پول حاصل از فروش محصولات صنایعدستی در آن روستا مدرسه نیز تاسیس شده است.
او میگوید: به طور کلی، تقویت روحیه همکاری بین هنرمندان و مسئولان، ایجاد هویت شهری و روستایی با محوریت صنایعدستی، تقویت توریسم جامعهمحور با محوریت صنایعدستی، امکان استفاده از تجارب مناطق دیگر در توسعه پایدار صنایعدستی، هویتبخشی ملی با تقویت نگاه میراثی صنایعدستی، احیا و ترویج و باز زندهسازی صنایعدستی منطقه، افزایش صادرات صنایعدستی با توجه آمارهای گمرگ و اهمیت هنرمندان در برنامهریزی توسعه منطقه از مهمترین نتایج مثبت ملی شدن شهرها و روستاها در حوزه صنایعدستی است.
توحدی اضافه میکند: این درحالی است که ایجاد انگیزه برای جوانان برای ایجاد کسبوکارهای مرتبط و ایجاد مشاغل پایدار، افزایش کیفیت محصولات به منظور رقابت و صادرات به بازارهای جهانی، بهبود کیفت زندگی هنرمندان، افزایش آموزشهای عمومی و شاغلان و کسب مهارت جدید تجاریسازی، امکان صادرات همزمان با تولید به دلیل افزایش گردشگران ورودی، تقویت حس مشارکت افراد جامعه برای معرفی شهر یا روستا با محوریت صنایعدستی بهعنوان مهمترین جاذبه گردشگری احیا و ترویج میراث ناملموس صنایعدستی و آشنایی گردشگران با آن بهمنظور تاکید بر منابع دانش بومی در توسعه پایدار گردشگری، ایجاد منابع جدید گردشگری خلاق (نسل سوم گردشگری) و تجربهمحور با تاکید بر کسب تجربه تولید صنایعدستی برای گردشگران بهمنظور کسب مزیتهای رقابتی جدید در مقاصد گردشگری و نیز توزیع مناسب درآمدهای حاصل از گردشگران و افزایش کیفیت محصولات از دیگر نتایج مثبت ملی شدن شهرها و روستاها است.
توحدی اضافه می کند: در واقع وقتی شهر یا روستایی به صنعت و هنرش معروف میشود، شرایط برای هویتسازی فراهم میشود و این هویتسازی به برنامهریزیهای دیگر برای آینده آن منطقه کمک میکند. همچنین اگر همه چیز به خوبی پیش برود، زمینههای مهاجرتهای معکوس از شهر به روستا هم ممکن است فراهم کند، زیرا به دنبال اشتغالی که فراهم میشود بعضی جوانانی که برای به دست آوردن شغل بهتر روستا یا شهرشان را ترک کرده بودند، برمیگردند و به مشاغل سنتی و خانوادگیشان ادامه میدهند.
این مقام مسئول یادآور میشود: از طرفی میدانیم این رونق مشاغل سنتی تا چه اندازه میتواند در بهبود فرهنگ و اقتصاد جوامع محلی موثر باشد. برای همین سعی شده شهرها و روستاهای بیشتری حداقل به ثبت ملی برسند.»
خبرهای خوبی در راه است
حرفهای مدیرکل دفتر آموزش و ترویج نشان میدهد دولت سیزدهم عزم جدی برای رونق و توسعه همهجانبه صنایعدستی از جمله شهرها و روستاهای ملی دارد.
این همه درحالی است که آیتالله سید ابراهیم رئیسی از اولین روزهای مسئولیت ریاست جمهوری بر حمایت از هنرمندان و صنعتگران و نیز کمک به فروش و صادرات صنایعدستی توجه دارد.
رئیس جمهوری در اکثر سفرهای استانی به این موضوع توجه دارد و این تاکید و توجه رئیس دولت به حوزه صنایعدستی در سخنرانیها، برنامه ریزیها، بازدیدها و ... کاملا به چشم میآید.
بهعنوان مثال رئیس جمهوری در سفر خود به استان خراسان شمالی بر استفاده از صنایعدستی بهمنظور ایجاد اشتغال و درآمدزایی برای مردم تاکید کرد و با دستور این موضوع به استاندار خراسان شمالی برای راهاندازی بازارچههای دائمی صنایعدستی بهمنظور عرضه محصولات توسط هنرمندان در استان، ۳۰۰ کیلومتر مرز مشترک با ترکمنستان را فرصتی برای راهاندازی بازارچههای مرزی عنوان کرد.
مهندس سید عزتالله ضرغامی وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی نیز با توجه به اهمیتی که دولت برای حوزه صنایعدستی قائل است به این حوزه ورود جدی کرده و خواستار استفاده از صنایعدستی برای رونق اقتصادی است. تاکید او این است که نگاه تزئینی به صنایعدستی کاهش یابد و این هنر صنعت وارد زندگی مردم شود.
او 16 خرداد امسال در مراسم تکریم و معارفه معاونان سابق و جدید صنایعدستی این وزارتخانه به این موضوع تاکید کرد و گفت: صنایعدستی باید وارد زندگی مردم شود. در رنگ و طرح باید تحول ایجاد و همچنین کالاها باید متنوع، ارزان، بستهبندی و برندسازی شود.
وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی اظهار کرد: از همه همکارانم در معاونت صنایعدستی و هنرهای سنتی تقاضا دارم تا تمام تجربه و توان خود را پای کار بگذارند. این جا باید محل عرضه ایدههای خوب باشد. تمام کشور به عنوان مبادی عرضه، بازارچه و فروشگاه امروز در اختیار ماست. هر جا امامزادهای هست، میتواند محل عرضه و فروش صنایعدستی ما باشد.
حالا با گذشت یک سال از عمر دولت سیزدهم و با توجه به مجموع برنامههای دولت در حوزه صنایعدستی از جمله آمادهسازی و بررسی 50 پرونده جدید شهر و روستا، به نظر میرسد باید منتظر خبرهای خوب و اتفاقات تاثیرگذار در این حوزه باشیم.
انتهای پیام/